Het LHBT-Netwerk Zaanstad is een samenwerkingsverband van organisaties dat samen met de gemeente Zaanstad probeert om een veilige en inclusieve omgeving te creëren, ook voor LHBTI+-personen. Onderdeel van de werkzaamheden in het kader van de HBTI+-projecten is de zichtbaarheid, informatievoorziening en deskundigheidsbevordering bij religieuze instellingen.

In dit kader paste het aanbod van het Bureau Discriminatiezaken om ter gelegenheid van Coming Out Day, maandag 11 oktober, ook in de Zaans-Waterlandse kerken aandacht te besteden aan het moment dat een lesbienne, homoseksueel, biseksueel of transgenderpersoon openlijk uitkomt voor de eigen seksuele gerichtheid of genderidentiteit.

Tegen de achtergrond van deze dag vroeg het BD namens het LHBT-Netwerk een aantal kerken in de regio om op zondag 10 oktober 2021 tijdens de kerkdienst een regenboogkaars te branden. Op deze manier kan de kerk (letterlijk) uitstralen dat zij ook wil openstaan voor LHBTI+-gelovigen. Acht kerken en één verzorgingstehuis maakten gebruik van het aanbod. Zij ontvingen een gratis regenboogkaars en in de meeste gevallen ook een aantal voorbeeldgebeden die tijdens de dienst konden worden gebruikt.

Het 25-jarig bestaan van het Bureau Discriminatiezaken is aanleiding om in Zaanstad – de gemeente waar we in 1996 van start gingen – een cultuurfestival te organiseren. Op zondag 26 september staan elf uur lang kunst en cultuur uit meerdere werelddelen centraal.

In de melting pot die de Zaanstreek is, ontbreekt het vrijwel volledig aan culturele evenementen met een diverse invalshoek. Het Balina Verhalenfestival hoopt dit gat te vullen. Het vindt op 26 september plaats op meerdere Zaandamse locaties; de Bullekerk, De Fabriek, Zorgcirkel Saenden en FluXus. De entree is – de films in filmtheater De Fabriek uitgezonderd – overal gratis.

Tussen elf uur ’s morgens (wanneer burgemeester Jan Hamming de aftrap verricht) en de laatste noten van het Meral Polat Trio om tien uur ’s avonds kan er worden genoten van een zorgvuldig samengesteld topaanbod aan films, spoken word, theater, ontmoetingen, exposities en muziek. Daarbij staat de diversiteit – in velerlei opzicht – centraal.

Die verscheidenheid komt terug in de naam van het festival. De naam Balina is een verwijzing naar de Zaans-Waterlandse geschiedenis. Balina betekent ‘walvis’ in het Turks, Spaans, Roemeens en enkele andere talen. De Zaanstreek en Waterland waren in de voorgaande eeuwen belangrijke walvisvaartcentra waarin Nederlanders en buitenlanders samenwerkten.

De komende weken wordt het volledige festivalprogramma bekendgemaakt. Maar laten we nu alvast een tip van de sluier oplichten. We noemden al het Meral Polat Trio. Uit een viersterren-Volkskrant-recensie: “Smartelijk gezongen klaagliederen, liefdesliedjes vol verlangen, sexy up-temponummers – ook zonder toelichting lukt het Polat haar muziek grotendeels een betekenis te geven.”

Andere optredende grootheden zijn de woordkunstenaars Luan Buleshkaj, Rachad Debdoubi en Roziena Salihu. Zij brengen spoken word van het hoogste niveau. De Human Library komt langs, voor ontmoetingen met mensen naar wie je misschien wel heel nieuwsgierig bent. Midist/Wasim neemt je mee voor een muzikale tocht door de straten van Libanon, Syrië en Palestina. In de toneelvoorstelling X Y We vertellen zes mensen, van 18 tot 80 jaar, hun verhaal als intersekse personen. De band Shakuar combineert mystieke muziek uit Afrikaanse en Europese culturen met hedendaagse elektronica.  En ter gelegenheid van het festival vertoont het Zaandamse filmtheater De Fabriek in september elke zondagavond een internationale themafilm. Voor titels, aanvangstijden en achtergrondinformatie; zie de website van De Fabriek.

En dat is nog maar een deel van het Balina Verhalenfestival. Binnenkort maken we het hele programma bekend. Houd daarom de media in de gaten. Volg ook de ontwikkelingen via Facebook (@Balinaverhalenfestival) en Twitter (@Balinafestival). En houd er rekening mee dat tijdens het Balina Verhalenfestival de dan geldende coronamaatregelen in acht worden genomen.