Het LHBT-Netwerk Zaanstad is een samenwerkingsverband van organisaties dat samen met de gemeente Zaanstad probeert om een veilige en inclusieve omgeving te creëren, ook voor LHBTI+-personen. Onderdeel van de werkzaamheden in het kader van de HBTI+-projecten is de zichtbaarheid, informatievoorziening en deskundigheidsbevordering bij religieuze instellingen.

In dit kader paste het aanbod van het Bureau Discriminatiezaken om ter gelegenheid van Coming Out Day, maandag 11 oktober, ook in de Zaans-Waterlandse kerken aandacht te besteden aan het moment dat een lesbienne, homoseksueel, biseksueel of transgenderpersoon openlijk uitkomt voor de eigen seksuele gerichtheid of genderidentiteit.

Tegen de achtergrond van deze dag vroeg het BD namens het LHBT-Netwerk een aantal kerken in de regio om op zondag 10 oktober 2021 tijdens de kerkdienst een regenboogkaars te branden. Op deze manier kan de kerk (letterlijk) uitstralen dat zij ook wil openstaan voor LHBTI+-gelovigen. Acht kerken en één verzorgingstehuis maakten gebruik van het aanbod. Zij ontvingen een gratis regenboogkaars en in de meeste gevallen ook een aantal voorbeeldgebeden die tijdens de dienst konden worden gebruikt.

Het 25-jarig bestaan van het Bureau Discriminatiezaken is aanleiding om in Zaanstad – de gemeente waar we in 1996 van start gingen – een cultuurfestival te organiseren. Op zondag 26 september staan elf uur lang kunst en cultuur uit meerdere werelddelen centraal.

In de melting pot die de Zaanstreek is, ontbreekt het vrijwel volledig aan culturele evenementen met een diverse invalshoek. Het Balina Verhalenfestival hoopt dit gat te vullen. Het vindt op 26 september plaats op meerdere Zaandamse locaties; de Bullekerk, De Fabriek, Zorgcirkel Saenden en FluXus. De entree is – de films in filmtheater De Fabriek uitgezonderd – overal gratis.

Tussen elf uur ’s morgens (wanneer burgemeester Jan Hamming de aftrap verricht) en de laatste noten van het Meral Polat Trio om tien uur ’s avonds kan er worden genoten van een zorgvuldig samengesteld topaanbod aan films, spoken word, theater, ontmoetingen, exposities en muziek. Daarbij staat de diversiteit – in velerlei opzicht – centraal.

Die verscheidenheid komt terug in de naam van het festival. De naam Balina is een verwijzing naar de Zaans-Waterlandse geschiedenis. Balina betekent ‘walvis’ in het Turks, Spaans, Roemeens en enkele andere talen. De Zaanstreek en Waterland waren in de voorgaande eeuwen belangrijke walvisvaartcentra waarin Nederlanders en buitenlanders samenwerkten.

De komende weken wordt het volledige festivalprogramma bekendgemaakt. Maar laten we nu alvast een tip van de sluier oplichten. We noemden al het Meral Polat Trio. Uit een viersterren-Volkskrant-recensie: “Smartelijk gezongen klaagliederen, liefdesliedjes vol verlangen, sexy up-temponummers – ook zonder toelichting lukt het Polat haar muziek grotendeels een betekenis te geven.”

Andere optredende grootheden zijn de woordkunstenaars Luan Buleshkaj, Rachad Debdoubi en Roziena Salihu. Zij brengen spoken word van het hoogste niveau. De Human Library komt langs, voor ontmoetingen met mensen naar wie je misschien wel heel nieuwsgierig bent. Midist/Wasim neemt je mee voor een muzikale tocht door de straten van Libanon, Syrië en Palestina. In de toneelvoorstelling X Y We vertellen zes mensen, van 18 tot 80 jaar, hun verhaal als intersekse personen. De band Shakuar combineert mystieke muziek uit Afrikaanse en Europese culturen met hedendaagse elektronica.  En ter gelegenheid van het festival vertoont het Zaandamse filmtheater De Fabriek in september elke zondagavond een internationale themafilm. Voor titels, aanvangstijden en achtergrondinformatie; zie de website van De Fabriek.

En dat is nog maar een deel van het Balina Verhalenfestival. Binnenkort maken we het hele programma bekend. Houd daarom de media in de gaten. Volg ook de ontwikkelingen via Facebook (@Balinaverhalenfestival) en Twitter (@Balinafestival). En houd er rekening mee dat tijdens het Balina Verhalenfestival de dan geldende coronamaatregelen in acht worden genomen.

Hoe zit het met racisme tegen Aziatische Nederlanders? Wat doen stereotypen met kleuters? Waarom is ‘wit’ aan zet? En is de lente in de strijd tegen racisme nu echt aangebroken? In aanloop naar de Internationale Dag tegen Racisme, 21 maart, organiseren verschillende antidiscriminatiebureaus in Nederland de Week tegen racisme. Tussen 15 en 21 maart 2021 kan iedereen hierover meepraten en zijn/haar kennis verdiepen tijdens lezingen, workshops en theater.

Het volledige programma en de mogelijkheid om aan te melden is hier te vinden: https://radar.nl/week-tegen-racisme/. Deelname is gratis. Komt een bepaalde datum niet uit? Geen nood; de workshops zijn later online terug te kijken.

Het Bureau Discriminatiezaken Zaanstreek/Waterland zorgt voor twee interessante sprekers. Op maandag 15 maart om 16.00 uur verzorgt mensenrechtenactivist en medeoprichter van S.P.E.A.K. (een collectief tegen racisme, islamofobie en genderongelijkheid) Nawal Mustafa een lezing met de titel ‘Racisme, kleurenblindheid en recht’. Wat is de constructie van ras binnen het recht in Nederland, vraagt zij zich af. En hoe beïnvloedt deze constructie wet- en regelgeving en de rechtspraak? https://radar.nl/events/racisme-kleurenblindheid-en-recht/

Op dinsdag 16 maart om 16.00 uur stelt de bekende, in Wormer wonende cabaretière, actrice en columniste Funda Müjde een heel andere vraag. Hoe kan het dat iemand op een extreem-rechtse partij stemt en de grenzen potdicht wil hebben voor alle ‘buitenlanders’, maar tegelijkertijd een vluchteling wat geld toestopt als die het even moeilijk heeft? De uitzondering? Funda is er bekend mee. “Ja, wij bedoelen niet jou, maar die anderen.” https://radar.nl/events/niemand-vraagt-meer-waar-ik-vandaan-kom/

Op 21 maart, de Internationale Dag tegen Racisme, wordt wereldwijd aandacht gevraagd voor de strijd tegen racisme. Het bloedbad in het Zuid-Afrikaanse Sharpeville op 21 maart 1960, waarbij de politie het vuur opende op anti-apartheidsdemonstranten, was voor de Verenigde Naties de aanleiding om sinds 1966 deze dag in het teken te stellen van de strijd tegen racisme.