Eisendrath, een verzonken familie (1845-1945)

Op 28 april presenteren het Bureau Discriminatiezaken en Stichting Uitgeverij Noord-Holland de familiebiografie Eisendrath, een verzonken familie (1845-1945). Het boek, over het Zaans-joodse gezin Eisendrath, dat van 1914 tot 1942 woonde in dezelfde straat als waar het Bureau Discriminatiezaken zich bevindt, is geschreven door BD-coördinator Erik Schaap.

In 1845 verplichtte de Pruisische regering alle joden op haar grondgebied een erfelijke naam te voeren. Samson Nathan koos voor Eisendrath, een koppeling van kracht (‘ijzer’) en een hechte gezinsband (‘draad’). De naam was uniek; nergens ter wereld bevond zich een tweede familie Eisendrath.
Samson Nathan verwekte achttien kinderen bij zijn vrouw Julia. Stuk voor stuk besloten ze hun geluk buiten Westfalen te zoeken. In de loop der jaren emigreerden ze allemaal naar Chicago. Op één na: oudste zoon Baruch. Hij vertrok naar Amsterdam en werkte zich daar op tot een gerespecteerd burger.
Een eeuw na de introductie van de naam Eisendrath leefde er in heel Nederland geen nakomeling meer van de Duitse stamvader. Diens landgenoten verordonneerden in 1942 dat Zaandam, de woonplaats van huisarts Bernard Eisendrath en zijn vijf gezinsleden, als eerste gemeente binnen het nieuwe wingewest Judenrein moest zijn. De Eisendraths verlieten onder dwang Bootenmakersstraat 108 en belandden in het Amsterdamse getto, het voorgeborchte op hun route naar de ondergang. Hun wereld werd die van onderduik en weerstand, verraad en vernietiging.
Eisendrath, een verzonken familie (1845-1945) is het hartverscheurende verhaal van de Holocaust, samengebald in één gezin, vier landen en honderd jaar.

Het 176 pagina’s tellende boek is verkrijgbaar via elke Nederlandse boekhandel of door overmaking van €17,95 op rekening NL61 INGB 0000357143 van het Bureau Discriminatiezaken in Zaandam (o.v.v. ‘Eisendrath’).
Op woensdag 3 mei verzorgt Erik Schaap in het kader van het project Open Joodse Huizen in hun voormalige Zaandamse woning drie korte inleidingen over de familie Eisendrath. Een ieder is die dag om 10.30, 11.30 of 13.30 uur welkom in de Botenmakersstraat 108. Aanmelden is niet nodig, de entree is gratis.