Minder zwarte Pieten op school

Het Bureau Discriminatiezaken vroeg aan 113 basisscholen in de Zaanstreek en Waterland hoe zij dit jaar invulling geven aan het Sinterklaasfeest. Hieruit werd duidelijk dat van de respondenten 92% kiest voor een Piet die past in de huidige tijd en samenleving.

Het Bureau Discriminatiezaken Zaanstreek/Waterland vroeg aan de scholen of zij dit jaar kiezen voor een zwarte of een andere Piet bij de viering van het Sinterklaasfeest. Van de aangeschreven scholen gaven er 24 een inhoudelijke reactie. Twee van hen houden als vanouds vast aan zwarte en/of bruine Pieten. De 22 andere scholen benadrukten het feest te vieren met alleen roetveeg- en/of kleuren-Pieten. Hierbij meldden deze scholen ook de lijn van het NTR- Sinterklaasjournaal te volgen.
Het Bureau Discriminatiezaken ziet dat, daar waar enkele jaren geleden basisscholen alleen gebruik maakten van de traditionele zwarte Piet, een toenemend aantal basisscholen nu kiest voor een ‘aangepaste’ Piet. De passende alternatieven doen recht aan de traditie en nemen toch veel bezwaren weg over stereotypen. Het toont aan dat een deel van de bassischolen met de tijd meegaat en bereid is om op een andere manier om te gaan met de oude figuur van zwarte Piet. Tot voor kort maakten vrijwel alle Zaans-Waterlandse scholen alleen gebruik van zwarte Pieten.

Het Bureau Discriminatiezaken sluit zich aan bij het standpunt van het College voor de Rechten van de Mens dat op haar website het volgende standpunt plaatste: “Veel mensen vinden Sinterklaas een mooi feest en een eeuwenoude volkstraditie die bewaard moet blijven voor toekomstige generaties. Zwarte Piet is hier onderdeel van. Maar aan Zwarte Piet kleven discriminerende aspecten. Ook als dit niet zo is bedoeld kan een Zwarte Piet-figuur een negatief stereotiep beeld schetsen, dat discriminerende effecten kan hebben en als kwetsend kan worden ervaren. Het is aan scholen om te bepalen hoe Zwarte Piet ontdaan dient te worden van discriminerende aspecten, in gesprek met ouders en andere betrokkenen.”
Het standpunt van de Kinderombudsman hierover is dat de figuur van zwarte Piet kan bijdragen aan pesten, uitsluiting of discriminatie. Het is daarmee in strijd met het Kinderrechtenverdrag. De Kinderombudsman stelt dat zwarte Piet zodanig moet worden aangepast dat kinderen geen negatieve effecten meer ervaren door het Sinterklaasfeest.
Het VN-Comité bij het Internationale Verdrag inzake de Uitbanning van alle vormen van Rassendiscriminatie heeft zich destijds expliciet uitgesproken over de Nederlandse zwarte Piet-figuur als stereotype. Het VN-Comité heeft aan de Nederlandse overheid laten weten dat zelfs een diepgewortelde culturele traditie als het Sinterklaasfeest geen discriminerende praktijken en stereotypen kan rechtvaardigen.